Với người Việt, trong thờ cúng tổ tiên, lễ chạp, các ngày sóc, vọng (ngày Rằm, mùng Một) và thờ phụng tâm linh… việc dâng hoa cúng lên bàn thờ gia tiên là cách thanh khiết, thể hiện tâm thành rất quan trọng (hương, hoa, trà, quả). Dâng hoa cúng có ý nghĩa dâng những điều thiện lành, tốt đẹp đã làm được trong cuộc sống, như là những đóa hoa tươi thắm, thơm tho dâng cúng chư Phật, thánh, gia tiên, là hành động thành kính, bày tỏ tâm biết ơn dù giá trị vật chất không nhiều.
Đối với các phật tử, hoa là nhân, sau đó là kết quả. Cúng hoa là thể hiện cho việc tu nhân. Nếu cúng hoa đẹp sẽ hái được quả ngon, mỗi khi thấy hoa là nhớ đến việc tu nhân thiện để tương lai mới nhận được quả báo thiện.
Xưa đĩa hoa cúng có nhiều bông hoa các loại (bông huệ trắng muốt thơm ngát, bông ngọc lan thơm nồng, nhánh hoàng lan thơm mềm mại, nhánh hoa sói, bông hoa cúc, đóa thược dược)… tùy theo mùa. Hoa rất thơm, cúng xong các mẹ thường để khô, đến lần cúng sau mới thay hoa mới.
Hoa Ngọc Lan |
Hoa dâng cúng nên chọn hoa thơm, tên đẹp, tính chất hoa đẹp. Hoa bây giờ
có hàng trăm loại, tùy mùa mà dâng hoa cúng khác nhau, nhưng cơ bản vẫn là cúc,
hồng, sen, huệ… Nhiều loài hoa, nhưng chỉ có một số loại dùng để thờ cúng như
hoa hồng, hoa huệ dùng để dâng cúng, còn hoa nhài chỉ để chơi và tẩm ướp trà…
Do đó, cần biết để chọn hoa cúng phù hợp mới trang nghiêm, thể hiện lòng thành
kính của con cháu đối với ông bà tổ tiên.
Hoa Sen là một loài hoa phù hợp nhất để dâng lên bàn thờ tổ tiên vào các dịp lế, tết |
Hoa cúng Lễ Phật ngoài mẫu đơn nên chọn hoa có màu vàng và đỏ - là những
màu tượng trưng cho nhà Phật như cúc vàng, hồng đỏ (hồng không chọn hồng phơn
phớt hoặc màu khác). Hoa cúc, hoa hồng không nên chọn những hoa nở to, nên lựa
kỹ từng bông. Hoa thờ gia tiên ngày Tết nên cho vào nước vài viên thuốc B1 để
có dinh dưỡng nuôi hoa tươi lâu.
Hoa trang trí trên bàn thờ phật |
Hoa huệ có nhiều loại, nhiều màu, nhưng để cúng thì nên mua huệ ta,
trưng được lâu và chỉ nên cúng một màu để tạo sự trang nghiêm cho bàn thờ gia
tiên.
Hoa Huệ Trắng |
Nếu trưng mai, đào trên bàn thờ, nên chọn cành nhiều nụ to, cánh hoa
mịn, điểm lá non và nên mua trước Tết khoảng 3-5 ngày thì hoa mới nở rộ đúng
dịp Tết.
Hoa Đào cũng là một loài hoa thích hợp để bạn trưng lên bàn thờ tổ tiên vào dịp tết đến, xuân về |
Vậy không nên cắm những loại hoa nào ?
Hoa đại (sứ, chămpa) thơm, màu đẹp, nhưng không dùng cúng trên bàn thờ
vì giống bộ phận sinh dục nữ, còn theo tích Lào thì là chuyện tình yêu trai gái
nên cũng không dùng.
Hoa Đại |
Hoa Xuyến Chi ( Hoa Cứt Lợn ) |
Cúc Vạn Thọ tên hay, màu vàng, ở miền Trung hay dùng vì dễ trồng dễ
sống, có màu vàng tươi tắn, sự may mắn và thịnh vượng. Nhưng ở Hà Nội, Sài Gòn
và nhiều địa phương lại ít sử dụng để dâng lên ban thờ mà chỉ dùng nhiều để trang trí khung cảnh xung quanh nhà vì loại hoa này có mùi hôi.
Hoa Cúc Vạn Thọ |
Ngoài ra, có những loại hoa không nên đem vào cả lễ Phật, thánh và gia
tiên, ví dụ, hoa nhài tuy là biểu tượng trong sạch, tinh khiết nhưng trong dân
gian là loại hoa không đứng đắn, hay gặp nghịch cảnh (hoa nhài cắm bãi cứt
trâu).
Hoa Nhài |
Hoa râm bụt có màu đỏ, bông cũng đẹp nhưng không dùng thờ cúng vì có chữ
“râm” đằng trước. Hoa phù dung tuy tên đẹp nhưng mau tàn, có tích không hay nên
cũng không nên dùng.
Hoa Phù Dung |
Sưu tầm (Bài viết mang
tính chất tham khảo)